Vulling!

Voor het eerst in vier jaar was ik weer bij een inkoopbeurs voor het boekenvak. Vier jaar geleden is het dus, dat ik voor het laatst in een grote hal aan een tafel zat, tegenover de vertegenwoordigers van alle mooie uitgeverijen van de Lage Landen. Vier jaar geleden kochten we op de zomerbeurs geen boeken, maar brachten we slecht nieuws; het nieuws van de sluiting van De Balustrade. We hadden mooie en verdrietige en gezellige gesprekken met al die andere mensen die zo houden van boeken en het boekenvak. We namen afscheid en hoopten ooit weer terug te keren. Vier jaar geleden; ik kan bijna niet geloven dat het zo lang geleden was. Toen we afgelopen dinsdag en woensdag de boekenbeurs (pardon, retail market) binnenliepen voelde het alsof ik geen beurs had overgeslagen. Het industrieterrein in Houten was nog hetzelfde, het Euretco-gebouw (pardon, Expo Houten) was nog hetzelfde. Als vanouds zat ik daar naast Folco, mijn onvervangbare deelgenoot van dit alles. En we bestelden boeken voor onze eigen winkel.

Het is nu dus allemaal weer begonnen. Drie keer per jaar aan tafel tegenover vertegenwoordigers (pardon, accountmanagers) van uitgeverijen; bespreken welke mooie boeken de komende maanden verschijnen; folders doorkijken die je thuis al zorgvuldig bekeken hebt; praten over wat voor welk publiek interessant is, wie de vertaler is, wat voor omslag een boek gaat krijgen, of er iets omheen georganiseerd kan worden... En, in ons geval heel voorzichtig en met veel rekenen en twijfelen, bestellen. We hebben een enorm streng budget dus vaak kunnen we niet bestellen wat we wel zouden willen, en dat doet best een beetje pijn. Uiteindelijk krijgen we deze zomer al die mooie nieuwe boeken geleverd, en beginnen we in juli al met een kakelverse voorraad. 

De nieuwe Connie Palmen, Menno Wigman, Mensje van Keulen, Imme Dros&Harrie Geelen, Arthur Japin, Marente de Moor, Hagar Peeters en Anke Kranendonk; de eerste maanden van Bosch&deJong boekverkopers zijn alvast gevuld met te verschijnen moois. Daarnaast hebben we gekozen uit een stortvloed van prachtige kookboeken, kinderboeken, designboeken, dichtbundels, opschrijfboekjes en andere hebbedingetjes. Onze hypothetische winkel is al wel hypothetisch gevuld.

We moeten echt nog wel een paar keer controleren hoe ver we precies ons budget overschreden hebben (een beetje, belachelijk ver of nog meer) en vervolgens met pijn in ons hart weer wat schrappen (straks, als we veel boeken verkocht hebben, bestellen we het alsnog!). Anyway; de inkoopbeurs is misschien voorbij, maar wij zijn nog wel een paar weken bezig met fondslijsten doornemen en folders doorspitten. We mailen met uitgeverijen over onze eerste bestelling en sommige vertegenwoordigers komen zelfs bij ons langs om alles door te nemen. Het is nog veel meer werk dan ik me kon herinneren, en minstens even leuk.

Heel veel boeken; een assortiment scheppen

Het belangrijkste dat we deze maanden doen in de voorbereiding van Bosch&deJong boekverkopers is het bestellen van boeken. Ik noemde het al in de vorige post; er moet van alles gebeuren. Maar wat er in de kast komt te staan bepaalt natuurlijk het meest onze identiteit. We willen een algemene, literaire, eigenwijze boekhandel zijn met een klein maar breed assortiment. Dat bepalen we nu, door bepaalde boeken wel te bestellen en andere niet. Er zijn in Nederland ruim honderd uitgeverijen met grote en kleine fondsen. Uit al die fondsen maken we nu een keuze. Hoe? Door alle folders van die uitgeverijen door te nemen. We zien zo wat er de komende maanden verschijnt (dat staat in de aanbiedingsfolders, drie keer per jaar) en wat eerder al verscheen (dat vind je in de fondslijst). Al dat papier, daar kiezen we uit. En hoe we dat doen? Met heel veel geduld, moeite, en (getemperd) enthousiasme voor al het moois dat er aan boeken is. En voornamelijk op onze intuïtie.

Sommige uitgeverijen bieden aan om een inladingsorder te doen: hun beste/bestverkopende boeken zetten ze voor je op een rijtje en zo heb je vanzelf een mooi assortiment. Maar wij zijn eigenwijs en doen dat dus anders: we kiezen elk boek zelf. Omdat we geloven in het belang van elk boek, en omdat we denken dat alleen wij echt kunnen bepalen wat in onze winkel past. Eigenlijk verbaast het me dat niet iedereen dat zou willen. Ik snap wel dat het een gigantisch werk is, en het voelt af en toe als een steen een berg opduwen. Maar ik ben er trots op dat wij het in ieder geval wel zelf doen. Met het nodige advies, natuurlijk. Je kunt tenslotte niet alles weten.

We beginnen met de zomeraanbieding: nieuw te verschijnen boeken, heruitgaves en speciale acties denderen over ons heen. Gelukkig hoef je dat alles niet helemaal alleen te bekijken; in mei zijn ook de inkoopbeurzen voor de boekhandel. Daar nemen vertegenwoordigers van uitgeverijen de folders met je door en voorzien ze van commentaar. Het liefst wil zo'n vertegenwoordiger natuurlijk dat je gewoon alle boeken bestelt, en dan in flinke stapels. En bij sommige uitgeverijen zouden we dat ook dolgraag doen. Bij andere zien we, en dat maakt het makkelijker om te kiezen, dat niet alle boeken passen bij ons of bij de boekhandel die we voor ogen hebben. Dat is onze fictieve boekhandel, met onze fictieve klantenkring. (Hoewel we jullie, onze vrienden en volgers, stiekem ook al in ons achterhoofd hebben bij die afweging. Als een soort weergave van het soort mensen dat bij ons zal komen; een blauwdruk van onze doelgroep. Dus helemaal fictief is het niet.) Hoe dan ook, we zullen moeten kiezen. 

Daarna bekijken we alle fondslijsten en kiezen uit wat er allemaal leverbaar is. Dat is een oerwoud van wereldliteratuur en voormalige bestsellers. Ook hierbij denken we weer aan onze klanten, aan onze ideale winkel, aan de belangrijke boeken en aan alles wat we willen aanraden aan mensen. En dan kunnen we het niet allemaal bestellen. En dat is misschien nog wel het moeilijkste. In mijn gedachten staat er al een fantastisch kind in de winkel, op zoek naar nét dat ene boek van Roald Dahl dat we niet hadden ingekocht. Of een student op zoek naar wereldliteratuur en ik kan niet het boek aanreiken dat precies op dat moment zo perfect zou zijn. Maar ik zal die gedachten moeten wegwuiven en een bestelservice moeten regelen, want: het is niet anders!

We hebben maar een klein budget om te beginnen; we hebben voorlopig maar 15 kasten, netjes onderverdeeld in categorieën; we moeten nog wat budget bewaren voor de eerste maanden, waarin wellicht zal blijken dat op Katendrecht een ongekende behoefte is aan boeken over houtbewerking. Kortom: we moeten voorzichtig zijn. Dat is enorm lastig, want je moet kritisch zijn en niet te veel risico nemen. Maar het is ook geweldig leuk en uitdagend! Alsof je een puzzel maakt waarbij het resultaat een prachtige boekhandel is, vol met klassiekers en spannend nieuw werk. Geen fictieve boekhandel meer, maar het echte, levende, Bosch&deJong boekverkopers.